قوانین جدید اقامت کاری در ترکیه

معیارهای ارزیابی برای اعطای مجوز کار

الف. معیارهای عمومی ارزیابی

شرط اشتغال

1.1. بصورت کلی، استخدام پنج شهروند ترک ما به ازای استخدام هر فرد خارجی که برای او درخواست مجوز کار داده می شود، از سوی شرکت الزامی می باشد.

1.2. در شرکتهایی که فروش خالص سال گذشته آن بیشتر از 50,000,000 لیر ترکیه باشد، در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار شرط قید شده در بند 1.1 مورد بررسی قرار نمی گیرد. (لزومی به استخدام 5 شهروند ترک برای استخدام یک خارجی ندارد)

شرط توانایی مالی

2.1. سرمایه پرداخت شده (موجود در حساب شرکت) در یک شرکت تازه تاسیس (شرکتی که در سال جاری تأسیس شده و هنوز ترازنامه پایان سال و صورت درآمد سالانه تنظیم نکرده است) برای درخواست هزینه اقامت دائم در ترکیه مجوز کار برای فرد خارجی حداقل باید 500,000 لیر ترکیه باشد.

2.2. در شرکت های قدیمی تر(شرکتی که قبل از سال جاری تأسیس شده و حداقل یک ترازنامه پایان سال و صورت درآمد سالانه تنظیم کرده است)، هنگام درخواست مجوز کار برای فرد خارجی، حداقل یکی از این سه شرط باید برقرار باشد

1-سرمایه پرداخت شده شرکت باید حداقل 500,000 لیر باشد یا 2-فروش خالص آن حداقل 8,000,000 لیر یا 3- صادرات آن حداقل 150,000 دلار آمریکا بوده باشد.

2.3. در صورت درخواست مجوز کار از طریق قرارداد مشارکت حقوقی توسط شرکت ، حداقل سرمایه پرداخت شده‌ یکی از شرکا باید 500,000 لیر باشد و یا فروش خالص آن شرکت حداقل 8,000,000 لیر و یا صادرات آن حداقل 150,000 دلار آمریکا باشد.

شرط دستمزد

3.1. دستمزدی که به فرد خارجی پرداخت می‌شود، بر اساس حداقل دستمزد ناخالص مصوب در تاریخ درخواست مجوز کار به شرح زیر تعیین می‌شود؛

الف) برای مدیران ارشد و خلبانان، 5 برابر حداقل دستمزد،

ب) برای مهندسان و معماران، 4 برابر حداقل دستمزد،

ج) برای سایر مدیران، 3 برابر حداقل دستمزد،

چ) برای مشاغلی که نیاز به تخصص و مهارت دارند، 2 برابر حداقل دستمزد،

د) برای افراد خارجی که در خدمات خانگی و سایر مشاغل کار می‌ کنند، دستمزد پرداختی نمی ‌تواند کمتر از حداقل دستمزد باشد.

موارد استثنای شروط اشتغال و توانایی مالی

4.1. در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار اگر فرد استخدام شونده طی پنج سال گذشته حداقل سه سال با داشتن هر نوعی از اجازه اقامت به استثناء اقامت تحصیلی (توریستی،کاری، سرمایه گذاری یا تحت حمایت بین‌المللی و … ) در ترکیه حضور داشته رعایت شروط مالی و اشتغال در مورد آن فرد مورد ارزیابی قرار نمی گیرد.

4.2. در شرکتهایی که مشمول بند اول (بند4-1) هستند، تعداد خارجیانی که با مجوز کار در شرکت مشغول به کار هستند نباید از تعداد شهروندان ترک شاغل در همان شرکت بیشتر باشد.

4.3. با رعایت قوانین مربوط به خارجیان تحت حمایت بین‌المللی، در صورتی که قرار باشد بیش از سه خارجی با شرایط ذکر شده در بند اول در یک شرکت مشغول به کار شوند، در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای فرد چهارم و سایر خارجیان، باید به ازای هر نفر از آنها پنج شهروند ترک جداگانه استخدام شوند و قانون جدید اقامت ترکیه برای ایرانیان معیارهای توانایی مالی هم رعایت شود.

ب. معیارهای خاص برای ارزیابی بر اساس حوزه فعالیت، حرفه یا شغل

1. بخش فناوری اطلاعات

1.1. در شرکتهایی که در بخش فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند، برای شغل‌ها، حرفه‌ها یا وظایفی که نیاز به تخصص دارند، مانند تخصص در توسعه نرم‌افزار، تخصص در پایگاه داده، تخصص در نرم‌افزار موبایل، تخصص در سیستم شبکه و امنیت، و تخصص در معماری سازمانی، معیارهای اشتغال و توانایی مالی اعمال نمی‌شود.

1.2. در شرکتهایی که خارج از بخش فناوری اطلاعات فعال هستند، برای شغل‌ها و وظایف تخصصی مشابه، معیارهای اشتغال و توانایی مالی در درخواست‌های مجوز کار تا حداکثر دو نفر خارجی اعمال نمی ‌شود.

2. بخش آموزش

2.1. در درخواست‌های مجوز کار برای خارجی‌هایی که در مشاغل و وظایف نیازمند صلاحیت حرفه‌ ای در مؤسسات آموزشی کار خواهند کرد، اخذ پیش ‌مجوز از وزارت آموزش ملی یا هیئت آموزش عالی الزامی است.

2.2. در ارزیابی درخواست‌ های مجوز کار برای اعضای هیئت علمی خارجی که توسط هیئت آموزش عالی پیش‌ مجوز دریافت کرده‌اند، ارزیابی بر اساس بندهای سوم و چهارم ماده 8 قانون نیروی کار بین‌المللی به شماره 6735 انجام می‌شود.

2.3. به شرط رعایت توافقات بین‌المللی مربوطه و مطابق با ماده 29 آیین‌نامه مؤسسات آموزش خصوصی وزارت آموزش ملی ترکیه، در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای خارجی‌هایی که قرار است در مؤسسات آموزشی و مدارس بین‌المللی در مشاغل نیازمند پیش‌مجوز از وزارت آموزش ملی کار کنند، معیارهای اشتغال و توانایی قانون جدید اقامت ترکیه ۲۰۲۴ مالی اعمال نمی‌ شود.

3. بخش خدمات خانگی

3.1. در بخش خدمات خانگی، اشتغال خارجی‌ها اساسا در کارهای مراقبت از کودکان، افراد معلول، سالمندان و همراهی بیماران است.

3.2. بخش خدمات خانگی شامل موارد زیر است :

الف) مراقبت از کودک :

افرادی که می توانند برای مراقبت کودک درخواست مجوز کار برای فرد خارجی بدهند باید دارای یکی از شرایط زیر باشند:

1. در صورتی که والدین کودک با یکدیگر زندگی می کنند، مادر یا پدر کودک می توانند برای مراقبت از کودک خود فرد خارجی استخدام کنند
2. در صورت طلاق والدین، یکی از والدین که حضانت دارد،
3. شخصی که کودک را به فرزندی پذیرفته است،
4. قیم کودک در صورت قرار گرفتن کودک تحت قیومیت،
5. فردی که در چارچوب طرح تکفل در مقام مادرخوانده یا پدرخوانده کودک قرار می گیرند
6. درباره کودکی که خارج از ازدواج رسمی به دنیا آمده باشد ، مادر کودک یا فردی که رسما به عنوان پدر کودک شناخته شود

ب) برای مراقبت از معلولان، سالمندان یا همراهی بیماران افراد با ویژگیهای زیر می توانند برای فرد خارجی درخواست مجوز کار کنند:

1. خود معلول، بیمار یا سالمند،
2. نزدیکان درجه یک یا دو معلول، بیمار یا سالمند،
3. قیم معلول، بیمار یا سالمند در صورت قرار گرفتن او تحت قیومیت، می ‌تواند برای مجوز کار درخواست کند.

3.3. معیارهای مورد نظر در ارزیابی قانون جدید اقامت توریستی ترکیه درخواست‌های مجوز کار:

الف) وضعیت سلامت و سن فرد نیازمند مراقبت یا همراهی،

ب) تحصیلات، تجربه حرفه‌ای، سطح زبان ترکی، سابقه اقامت یا کار در ترکیه، وضعیت تأهل و سن فرد خارجی که مراقبت یا همراهی را انجام خواهد داد،

ج) ویژگی‌های مختص کار مورد نظر

د) وضعیت اقتصادی-اجتماعی کارفرما، دارایی‌ها و درآمد ماهانه منظم و مستمر کارفرما

3.4. در بخش خدمات خانگی، شخصی که نیاز به مراقبت یا همراهی دارد یا نزدیکان درجه یک و دو (نسبی یا سببی) فرد که در مراقبت از او یا همراهی با او نقش دارند، باید از سوی سازمان‌های مربوطه تأییدیه ‌ای دریافت کنند که نشان دهد آنها درآمد کافی، پیوسته و منظم دارند. اگر فرد نیازمند به مراقبت یا همراهی هیچ خویشاوند درجه اول و دومی (نسبی یا سببی) نداشته باشد، سایر اعضای خانواده که تمایل به کمک در مراقبت دارند باید سندی از سازمان‌های مربوطه ارائه کنند که نشان دهد آنها درآمد کافی و پیوسته دارند. آنها همچنین باید تعهدنامه‌ای تأیید شده در دفتر اسناد رسمی برای سپردن تعهد برای تامین هزینه های مراقبت از فرد نیاز به مراقبت و همراهی داشته باشند .